جایزه کتاب مهرگان یکی از معتبرترین و قدیمی‌ترین جوایز خصوصی ایران در حوزه ادبیات معاصر داستانی و محیط زیست است. این جایزه که به دو بخش مهرگان ادب و مهرگان علم تقسیم می‌شود، از سال ۱۳۷۸ توسط بنیاد فرهاد اهدا می‌شود. هدف این جایزه، شناسایی و معرفی نویسندگان، پژوهشگران و کنشگران برتر ایرانی است که در زمینه‌های مختلف ادبی و علمی فعالیت می‌کنند. با توجه به اهمیت و سابقه طولانی این جایزه، مهرگان به عنوان یکی از نشانه‌های برتری در ادبیات و علم محیط زیست در ایران شناخته می‌شود.
جایزه کتاب مهرگان با اهدافی بلندپروازانه و تاثیرگذار در جهت حمایت و ترویج فرهنگ و علم در ایران فعالیت می‌کند. این اهداف عبارتند از:
- شناسایی و معرفی نویسندگان و پژوهشگران برتر ایرانی: جایزه مهرگان به دنبال کشف و معرفی استعدادهای برجسته در حوزه ادبیات و علم محیط زیست است تا از طریق این شناسایی‌ها، به گسترش آثار فاخر ادبی و علمی کمک کند.
- تشویق به خلق آثار فاخر ادبی و علمی در ایران: یکی از اصلی‌ترین اهداف این جایزه، تشویق نویسندگان و پژوهشگران به خلق آثار ارزشمند و با کیفیت در حوزه ادبیات و محیط زیست است.
- ارتقای سطح دانش و آگاهی جامعه: جایزه مهرگان با تقدیر از آثار برجسته، سعی در افزایش سطح دانش و آگاهی جامعه ایرانی دارد و تلاش می‌کند تا از طریق این جوایز، فرهنگ مطالعه و علم‌پژوهی را ترویج دهد.
- حمایت از زبان و فرهنگ فارسی: یکی دیگر از اهداف مهم جایزه مهرگان، حمایت از زبان فارسی و ترویج فرهنگ بومی ایران است. این جایزه به آثاری که با زبان و فرهنگ فارسی همخوانی داشته باشند، توجه ویژه‌ای دارد.
برندگان جایزه کتاب مهرگان نه تنها افتخار کسب یکی از معتبرترین جوایز ادبی و علمی ایران را دارند، بلکه از جوایز نقدی و نمادین نیز بهره‌مند می‌شوند. جوایز این جایزه عبارتند از:
- تندیس مهرگان: تندیسی که به برندگان اهدا می‌شود، نمادی از دستاوردهای برجسته و ارزشمند آنان در حوزه ادبیات و علم است.
- لوح سپاس: برندگان همچنین یک لوح سپاس به عنوان یادبودی از تلاش‌ها و موفقیت‌های خود دریافت می‌کنند.
- جایزه نقدی: جایزه نقدی که به برندگان اهدا می‌شود، علاوه بر تقدیر معنوی، به حمایت مالی از آنها نیز کمک می‌کند تا بتوانند به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
جایزه کتاب مهرگان در دو بخش اصلی برگزار می‌شود: مهرگان ادب و مهرگان علم. هر یک از این بخش‌ها خود به چندین زیرشاخه تقسیم می‌شوند:
- رمان: بررسی و تقدیر از بهترین رمان‌های منتشر شده در سال.
- داستان کوتاه: شناخت و معرفی برترین داستان‌های کوتاه ایرانی.
- نقد ادبی: تقدیر از آثار برجسته در حوزه نقد و تحلیل ادبی.
- ترجمه: معرفی برترین ترجمه‌های ادبی که به غنای ادبیات فارسی کمک کرده‌اند.
- شعر: شناخت و معرفی برترین آثار شعری معاصر.
- یک عمر تلاش در عرصه ادبیات: تقدیر از نویسندگان و شاعران برجسته‌ای که زندگی خود را به ادبیات اختصاص داده‌اند.
- کتاب علمی: بررسی و تقدیر از بهترین کتاب‌های علمی منتشر شده با محوریت محیط زیست.
- تشکل مردم‌نهاد: تقدیر از تشکل‌های مردمی که در زمینه حفظ و حراست از محیط زیست فعالیت‌های موثری داشته‌اند.
- کنشگر برتر: شناخت و معرفی کنشگران برجسته محیط زیست که با تلاش‌های خود به حفظ طبیعت و محیط زیست ایران کمک کرده‌اند.
- یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست: تقدیر از افرادی که زندگی خود را وقف حفظ و حمایت از محیط زیست کرده‌اند.
این جایزه طی سال‌های مختلف به چهره‌های برجسته‌ای در حوزه ادبیات و محیط زیست اهدا شده است. در بخش مهرگان ادب، نویسندگانی چون محمود دولت‌آبادی، هوشنگ گلشیری، فریبا وفی و زویا پیرزاد موفق به کسب این جایزه شده‌اند. در بخش مهرگان علم نیز کنشگران و پژوهشگران محیط زیستی همچون اسماعیل سماوی، محمد درویش و بهمن ایزدی تقدیر شده‌اند.
جایزه کتاب مهرگان با توجه به قدمت و اعتبار خود، به یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی و علمی در ایران تبدیل شده است. این جایزه با شناسایی و تقدیر از آثار برجسته در حوزه‌های مختلف، به ارتقای سطح دانش و فرهنگ در جامعه ایرانی کمک می‌کند و از نویسندگان، پژوهشگران و کنشگران محیط زیستی حمایت می‌نماید.
اگر شما نیز تمایل دارید مجموعه کتاب یا پکیجی اختصاصی (مانند این دسته بندی سفارشی) از کتاب هایی با سایر موضوعات عمومی یا تخصصی دلخواهتان، را به سایرین معرفی کنید، این امکان در ایده بوک، فراهم است. کافی است از طریق بخش پشتیبانی سایت و یا صفحه «ارتباط با ما» ، پیشنهاد یا درخواست خود را ثبت نمایید. پس از ساخته شدن صفحه ی دسته بندی سفارشی دلخواه شما، می توانید با ارسال لینک آن به سایرین، این کتاب های گلچین شده و ویژه را به مخاطبان یا جامعه ی هدفتان نیز پیشنهاد دهید. تمامی دسته بندی های ایده بوک، دائما و روزانه، در حال تکمیل و به روزرسانی است.
