کتاب ادبیات امروز مجموعه داستان46

کتاب حاضر در بردارنده مجموعه داستان‌های آمریکایی با عنوان‌های:«باران بهاری»، «بقالی»، «عزادارها»، «دلت بسوزد»، «مرگ من»، «کفش‌های خدمتکار»، «خنگ‌ها اول» و ... . داستان «کفش‌های خدمتکار» ماجرای زندگی خدمتکار فقیر و بیوه‌ای در روم به نام «روزا» است. او با پسر خشمگین و عروس بدجنس خود زندگی سختی را می‌گذراند. تنها دارایی او لباس و کفشی کهنه است. «روزا» روزهای یکسانی را می‌گذراند تا اینکه به استخدام استادی اهل آمریکا به نام «اورلاندو کرانتز» در می‌آید که باعث به وجود آمدن تغییراتی در زندگی‌اش می‌شود.

ته بقالی نشسته بودند و روزن، بازاریاب شرکت جی‌انداس، همان‌طور که ته سیگار برگش را کنج دهانش می‌جوید، تند و یکنواخت، فهرست کپی شدۀ اقلام موجود برای فروش را می‌خواند. فهرست را به جلد دفترچۀ بزرگ سفارش‌هایش که برگه‌های صورتی داشت، سنجاق کرده بود. آیدا کاپلان چانۀ کوچک و گوشتالویش را بالا داده بود و بادقت گوش می‌کرد. وقتی روزن به محصولات ویژۀ هفته و قیمت آن‌ها رسید، سرش را بلند کرد. از دست شوهرش حرص می‌خورد چون از چشم‌هایش پیدا بود گوش نمی‌کند. بُراق گفت: سام. «لطفاً به روزن گوش کن.» سام که حواسش جای دیگری بود گفت: «گوشم باهاشه.» سام، مرد چاقی بود با شانه‌های پهنِ‌افتاده و موهای رو به سفیدی که زیر نور چراغ بزرگ و بی‌حبابِ مغازه، سفیدتر هم می‌زد. نور تند چراغ، چشم‌هاش را می‌زد و آب از کنار پلک‌های سرخ‌شده‌اش راه افتاده بود. خسته بود و پشتِ هم خمیازه می‌کشید. روزن چند لحظه مکث کرد و عیب‌جویانه به بقال لبخند زد. بعد هیکل درشتش را روی صندلی بدون پشتی جابه‌جا کرد و راحت‌تر نشست و به خواندن یک‌نواخت فهرست اقلام غذایی ادامه داد: مربای انگور جی‌انداس، دو جین، یک دلار و هشتاد سنت، ژله انگور جی‌انداس، دوجین، یک دلار و شصت سنت، خردل گلدن، کارتنی دو دلار و هفتاد و شش سنت، آب گریپ‌فروت شماره دو جی‌انداس، دو جین یک دلار، آرد گندم هکرز، یک کیلو و هفتصد گرمی، نیم‌خمره، دو دلار و پنجاه و دو سنت… روزن ناگهان مکث کرد، سیگارش را درآورد و گفت: «خب، چی میگی سام، می‌خوای کمِ کم یه قلم سفارش بدی یا نه؟» سام کمی وول خورد و گفت: «بخون. می‌شنوم.» آیدا گفت: «می‌شنوی، آره، ولی حواست رو نمی‌دی بهش.» روزن، باز ته سیگار خیسش را لای دندان‌ها گذاشت و خواندن را از سر گرفت: «شاه‌ماهی دودی، دو جین، دو دلار و چهل سنت، ژله، دو جین، شصت و پنج سنت، دسر ماست، دو جین، یک دلار.» سام مدتی خودش را مجبور کرد گوش کند، بعد حواسش پرت شد. فایده‌اش چه بود؟ بله، قفسه‌ها خالی بودند و دکان جنس لازم داشت ولی پولش کجا بود که چیزی سفارش بدهد؟ از وقتی سوپر ای‌اندپی توی محل، شعبه زده بود، فروش دکان از نصف هم کمتر شده بود. رسیده بود به هفته‌ای صد و شصت دلار، فقط کفاف اجاره‌اش را می‌داد، با گاز و برق و کمی خرده خرج. حس سنگین فلاکت، قلبش را چلاند. روزی هجده ساعت، از شش صبح تا نصفه شب، نشستن ته بقالی به انتظار یک مشتری که پی یک بطری شیر و یک قرص نان و شاید، شاید، یک قوطی ساردین آمده باشد. نوزده سال کار، این هم آخرش! نوزده سال سر پا ایستادن. آن‌قدر یک‌بند سرپا ایستاده بود که پاهاش واریس گرفته بود و رگ‌هاش سفت و چغر شده بود و هر قدمی که برمی‌داشت، با درد همراه بود. برای چی؟ که چی؟ احساس فلاکت دلش را پر کرد. لرزید. حالش بد شد.