کتاب بازی های روانی مردم نشر نسل نواندیش

“تعریف بازی روانی”

شاید بپرسید بازی روانی یعنی چه؟
در زندگی ما بازی های مختلفی مانند فوتبال، والیبال و… هست. اما در روابط انسانی، مجموعه ای بازی های روانشناختی وجود دارند؛ که به دو دسته بازی های خوب، بد و یا به عبارتی، بازی های روانی منطقی و غیر منطقی تقسیم می شوند. منظور از بازی های بد، روابطی که قصد آن ضربه زدن و حُقه زدن به دیگران است. فرد می خواهد با کلام بد و زخم زبان، دیگران را آزار دهد. طوری حرف میزند که دیگری، سال ها به یاد حرف او، در درونش خشم و نفرت ایجاد می شود… گاهی بازی روانی آنچنان بین دو نفر شدت میگیرد که سرانجام، کارشان به دادگاه و زندان می کشد. پایان هر بازی بد و غیرمنطقی، ناخوشایند و تلخ است، زیرا احساس فریب خوردگی، شکست و ناکامی به یک فرد و یا هر دو، به دست می دهد.

در هر بازی بد یا خوب دو پیام و لایه موجود است:

الف) پیام و لایهٔ اجتماعی: یعنی فرد، طوری حرف می زند یا رفتار می کند که احساس می کنید رفتار و یا گفتارش از لحاظ اجتماعی مورد قبول و تأیید است.

ب) پیام و لایه روانشناختی: ظاهر حرف و عمل زیباست، اما در لایه های زیرین آن، اهداف ناخودآگاه و خودآگاه بازی روانی بد، مثل نیرنگ زدن، خیانت کردن، ضربه زدن، توهین کردن و سوءاستفاده کردن وجود دارد. در بازی های روانی بد، انگیزهٔ روانشناختی فرد بسیار مهم است. مثلا شخصی رابطه ای بسیار مؤدبانه و متواضعانه با رئیس بانک برقرار می کند و برای او هدیه می آورد. لایه اجتماعی رفتار او، نشان دهنده مهربانی اوست. اما در نهان این رفتار یک پیام روانشناختی نهفته است، برای مثال «به من یک وام خوب بده، اکنون به تو نیازمندم» (یک انتظار غیرقانونی و یا فراقانونی داشتن).

تعاریف پایه:

۱) مَنِ کودک: منِ احساسات، هیجانات و عواطف ماست.
۲) مَنِ بالغ: منِ خردمند و عاقل که وظیفه تحلیل سود و زیان را دارد.
۳) مَنِ والد: منِ ارزش های اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی، خانوادگی و سنتی ماست.

بازی ها از منبع من والد سرزنشگر، انتقادگر و تحقیرگر، همچنین از من کودک سربه راه و یا عصیانگر، لجباز و بهانه جو ریشه می گیرند و من بالغ وارد بازی روانی بد نمی شود.

بـازیها، تـو را از خداوندگاری انسانیت پایین می کشند و ذهنت را به صحنهای پر از جنـگ و سـتیز تبدیل خواهند كرد كه بعید میدانم جان سالم به در ببری؛ كوبه های وحشتناكی بـر سر صمیمیت و روابط دوستانه خواهد خورد. بعضی ها اصرار در اجـرای بـازی هـا دارند، در روابط اجتماعی به دنبال همـدلی و صـمیمیت هـستیم، امـا بـه آن نمـی رسـیم؛ نمیدانیم كه ناهوشیارانه اسیر بازیهای روانی بد شـدهایـم؛ رفتـار مـا هـزار حـرف و حدیث دارد. در پشت نگاهمان پنهان میشویم؛ حرفهایی میزنیم كه از جنس راستی و درستی نیست. هر فرد مشكلداری در پشت مجموعه ای از بازیهای روانـی، پنهـان است. هر بازی، خاطره ای بدی را می سازد و یا میتواند نطق هر رابطهای را كور كنـد، اما پایان هر بازی روانی میتواند از قتل، دادگاه و مشاجرات پیدرپی سر در بیاورد . به خودمان فكر كنیم، چند درصد از رفتارهای ما آلوده بازیهای روانی خفیـف و شدید است؟ چه افرادی را سر چشمه بردهایم و تـشنه برگردانـدهایـم و بعـد بـه خودمان، آفرین هم گفته ایم؟ خیلی از زن و شوهرها ناآگاهانه اسیر بازیهای روانی گوناگون میشوند. مرد یا زن، به مرور زمان استاد ناخودآگاه بازیهـا و نیرنـگ هـا می شوند. سال های متمادی است حرف و سخن مـی گویند،د امـا بـه دروغ و دروغ...

منبع: ناشر کتاب